Η Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη - Μουσείο Ληξουρίου, γνωστή ως Ιακωβάτειος Βιβλιοθήκη, στεγαζόταν μέχρι τους σεισμούς του 2014 στο διώροφο αρχοντικό της οικογένειας των Τυπάλδων-Ιακωβάτων, που κτίστηκε το 1866 και αναπαλαιώθηκε το 1984. Το αρχοντικό είναι χαρακτηριστικό δείγμα νεοκλασικής αρχιτεκτονικής των μέσων του 19ου αιώνα. Ο περιβάλλων χώρος, που αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα του, συμβάλλει στην προβολή του κτηρίου. Οι οροφές των εσωτερικών χώρων κοσμούνται με αξιοπρόσεκτες οροφογραφίες. Κηρύχθηκε ως έργο τέχνης από το Υπουργείο Πολιτισμού το 1968.
Το αρχοντικό αυτό κτίστηκε από τους αδερφούς Κωνσταντίνο (1795-1867, Μητροπολίτη Σταυρουπόλεως και Πρώτο Σχολάρχη της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης), Νικόλαο (1801-1884, νομικό και πρώτο Δήμαρχο Παλέων (Ληξουρίου) μετά την Ένωση των Επτανήσων με την Ελλάδα), Χαράλαμπο (1810-1885, ιατρό και βουλευτή Κεφαλληνίας στο Ελληνικό Κοινοβούλιο μετά την Ένωση) και Γεώργιο (1813-1882, νομικό, ριζοσπάστη βουλευτή στην Θ΄ Ιόνιο Βουλή, Αντιπρόσωπο Κεφαλληνίας στη Β΄ Εθνοσυνέλευση της Αθήνας το 1864 και βουλευτή Κεφαλληνίας στο Ελληνικό Κοινοβούλιο μετά την Ένωση για έξι βουλευτικές περιόδους).
Οι αδελφοί Τυπάλδοι Ιακωβάτοι ήταν παιδιά του Αλοϊσίου και της Αικατερίνης, το γένος Κρασά. Η οικογένεια του Αλοϊσίου αποτελεί κλάδο του οίκου των Τυπάλδων, που μαρτυρείται στην Κεφαλονιά από το 1408. Διακρίθηκαν για τις επιδόσεις τους στα γράμματα, στις επιστήμες και στην πολιτική ζωή της εποχής τους. Χάρη στη φιλομάθεια, στην επιμέλεια, στη βιβλιοφιλία και στη συλλεκτική τους διάθεση, συγκεντρώθηκε ένας αξιόλογος αριθμός βιβλίων, αρχαίων αντικειμένων, εκκλησιαστικών εικόνων, που αποτέλεσαν μαζί με τα έπιπλα και τα πορτραίτα της οικογένειας τη βάση για τη δημιουργία ενός ιδιωτικού – οικογενειακού μουσείου και μιας από τις πλουσιότερες ιδιωτικές βιβλιοθήκες στα Επτάνησα.
Πριν από τους σεισμούς του 2014, κατά τους οποίους το κτήριο της Βιβλιοθήκης έπαθε ζημιές που το κατέστησαν μη κατοικήσιμο, το Μουσειακό Τμήμα λειτουργούσε στο δεύτερο όροφο. Σε αυτόν εκτίθεντο κειμήλια της οικογένειας των Τυπάλδων Ιακωβάτων και συγκεκριμένα: εκκλησιαστικές φορητές εικόνες της χρονικής περιόδου από τον 17ο έως και τον 19ο αιώνα, χειρόγραφα ευαγγέλια του 12ου, 13ου, 15ου και 16ου αιώνα, άλλα εκκλησιαστικά βιβλία (όπως ψαλτήριο ελληνικό, εβραϊκό, αραβικό χαλδαϊκό), άμφια, σταυροί, εγκόλπια και ιερά σκεύη (κηροπήγια, σταυροί ευλογίας κ.λπ.) του Μητροπολίτη Σταυρουπόλεως Κωνσταντίνου Τυπάλδου Ιακωβάτου. το οικογενειακό δέντρο του οίκου των Τυπάλδων, προσωπογραφίες μελών της οικογένειας, καθώς και των Ηλία Μηνιάτη, Νικηφόρου Θεοτόκη, Ευγενίου Βούλγαρη, Ανδρέα Μουστοδύξη, Αδαμαντίου Κοραή, έπιπλα και αντικείμενα της οικογένειας (ταξιδιωτικά μπαούλα, γραφεία, κρεβάτι, καναπές, χειρουργικά εργαλεία κ.λπ). Επίσης, στο Μουσειακό Τμήμα φυλάσσεται και μικρή αρχαιολογική συλλογή κλασικών και ελληνιστικών αρχαιοτήτων που ανήκε στην οικογένεια.
Σήμερα, και μέχρι την οριστική επισκευή και αποκατάσταση του κτηρίου της, η Βιβλιοθήκη με όλα της τα Τμήματα, επομένως και το Μουσειακό, φιλοξενείται σε κτήριο του Δήμου Ληξουρίου. Προς το παρόν το Μουσειακό Τμήμα δεν είναι επισκέψιμο, καθώς βρίσκεται υπό διαμόρφωση και τα εκθέματα συντηρούνται από τις ζημιές που προκλήθηκαν σε αυτά από τους σεισμούς του 2014.
Αργοστόλι, 7 Ιουλίου 2021.
Θεοδώρα Ζαφειράτου
Δρ. Ιστορίας, Διευθύντρια Ιακωβατείου Βιβλιοθήκης
Ηλεκτρονική Διεύθυνση: mail@vivl-lixour.kef.sch.gr
Τηλέφωνο: 26710-91325
Επίσημη Ιστοσελίδα: vivl-lixour.kef.sch.gr
Εσωτερικός Κανονισμός Λειτουργίας (5/7/2021)
