Το Κοργιαλένειο Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο Αργοστολίου ιδρύθηκε με την υπ’ αριθμ. 583/19 Ιουλίου 1966 απόφαση του Κοργιαλενείου Διοικητικού Συμβουλίου και λειτουργεί στο ισόγειο της Κοργιαλενείου Βιβλιοθήκης. Είναι έργο ζωής της Ελένης Κοσμετάτου, η οποία είχε την αμέριστη συμπαράσταση του συζύγου της, Μαρίνου Κοσμετάτου, και του ευεργέτη, Ευαγγέλου Τυπάλδου-Μπασιά. Ανήκει στο Κοργιαλένειο Ίδρυμα Κεφαλληνίας και είναι Ιδιωτικού Δικαίου.
Τα πρώτα έργα των συλλογών του είναι αντικείμενα, τα οποία ο Μαρίνος Κοσμετάτος περισυνέλεξε ο ίδιος από τα ερείπια των σεισμών 1953. Πολλά αντικείμενα επίσης προσέφερε στο Μουσείο το ζεύγος Μαρίνου και Ελένης Κοσμετάτου από τις οικογενειακές συλλογές του, ενώ άλλα προσέφεραν πολλοί ιδιώτες, οι οποίοι εξακολουθούν να προσφέρουν στο μουσείο. Έτσι σήμερα αριθμεί μερικές χιλιάδες αντικείμενα , τα οποία καλύπτουν την περίοδο 16ος αι΄. έως το 1953 (με έμφαση στον 19ο αι. και τις αρχές του 20ου) και κατανέμονται σε έξι κύριες συλλογές:
1. Αστική Συλλογή, η οποία είναι η μεγαλύτερη όλων και καλύπτει την καθημερινή ζωή των αστών των πόλεων Ληξουρίου και Αργοστολίου. Περιλαμβάνει έπιπλα και είδη οικιακού εξοπλισμού, σερβίτσια, στρωσίδια, κοσμήματα, είδη καλλωπισμού, αντρικές φορεσιές και γυναικείες τουαλέττες, έργα τέχνης, ιδιαίτερα πίνακες ζωγραφικής των Καντούνη, Μηνιάτη, Ξυδιά, Άβλιχου, Σπ. Προσαλέντη, Βικάτου, Παρθένη, Τσαρούχη κ.ά. Ελλήνων και αλλοδαπών, πολλές δαντέλλες, πιάνα, παλιές εκδόσεις κ.΄ά.
2. Εκκλησιαστική Συλλογή, η οποία περιλαμβάνει εικόνες (μεταβυζαντινές και ρώσικες), τέμπλα, ξυλόγλυπτα, λιθανάγλυφα, σταυρούς και άλλα λατρευτικά αντικείμενα.
3. Συλλογή Νεότερης Ιστορίας με λίγα κειμήλια από την Αγγλοκρατία, από την Επανάσταση του Εικοσιένα , από την ιστορία του νομίσματος κ.ά.
4. Λαογραφική Συλλογή- Αγροτικός κόσμος που περιέχει αντικείμενα από την καθημερινή ζωή των κατοίκων της υπαίθρου (ιματισμό, έπιπλα και αντικείμενα οικιακού εξοπλισμού, εργαλεία, κ. ά.).
5. Φωτογραφικό Αρχείο, το οποίο περιέχει πολύ μεγάλο αριθμό φωτογραφιών από τις προσεισμικές πόλεις Αργοστολίου και Ληξουρίου, από τα ερείπια των σεισμών και την ανοικοδόμηση καθώς και φωτογραφίες εκκλησιαστικών έργων τέχνης.
6. Αρχείο Ιστορικών εγγράφων, το οποίο περιέχει γραπτά τεκμήρια και φωτοαντίγραφα γραπτών τεκμηρίων από αρχεία του Εξωτερικού και αφορούν στην Ιστορία της Κεφαλονιάς και των Επτανήσων.
Στο Κοργιαλένειο Μουσείο ανήκει και η αυτόνομη Συλλογή Στέφανου και Φραγκίσκου Βαλλιάνου, η οποία περιέχει κυρίως μεταβυζαντινές εικόνες κ.’α., ενώ στην Κοργιαλένειο Βιβλιοθήκη ανήκει και η αυτόνομη Συλλογή Σπύρου Χαροκόπου, η οποία περιλαμβάνει εικόνες, βιβλία για την Ιστορία της Τέχνης κ.ά. Στο Μουσείο ανήκουν επίσης και μερικά έργα σύγχρονης τέχνης, όπως 15 πίνακες του Κώστα Κουνάδη.
Η Έφορος
Δώρα Μαρκάτου
Ιστορικός τέχνης
τ. Αναπλ. Καθηγ. Πανεπ. Ιωαννίνων
Διεύθυνση: Ηλία Ζερβού 12, Αργοστόλι 28100
Τηλέφωνο: 26710 22583
Facebook: https://www.facebook.com/korgialeneionmuseum
Ηλεκτρονική Διεύθυνση: korgialeneionmuseum@gmail.com