Συλλογή: Αστική Συλλογή
Κατηγορία: Ελαιογραφία σε καμβά
Δημιουργός: Νικόλαος Ξυδιάς (1828-1909)
Χρονολογία: περ. 1904
Διαστάσεις: 73 x 48 εκ.

Περιγραφή: Σε ουδέτερο βάθος, εικονίζεται όρθιο μικρό αγόρι να κρατεί με το αριστερό του χέρι ώριμο μήλο, ενώ ακουμπά το τεντωμένο δεξί του πάνω σε πολυθρόνα. Φορεί ναυτικό κοστούμι, σύμφωνα με τη μόδα της εποχής, και στο πρόσωπό του διαγράφονται προσεκτικά τα φυσιογνωμικά χαρακτηριστικά, ώστε να αποδίδεται η τρυφερότητα και η αθωότητα της ηλικίας των τεσσάρων περίπου ετών , όσο ήταν όταν προσωπογραφήθηκε.

Η άδεια πολυθρόνα, σύνηθες παραπληρωματικό στοιχείο στις παιδικές προσωπογραφίες, έχει συμβολική λειτουργία: υποκαθιστά την παρουσία του ενηλίκου και δηλώνει προστασία. Απαντάται από τη στιγμή που η παιδική προσωπογραφία αυτονομήθηκε, κάτω από την επίδραση του Διαφωτισμού και ειδικά των ιδεών του Ρουσσώ.

Το ουδέτερο βάθος και η απλουστευμένη εξωτερική εμφάνιση χρησιμοποιείται από τον ζωγράφο ως όχημα , με στόχο να οδηγήσει τα μάτια των θεατών στην ψυχή του εικονιζόμενου. Ο Ξυδιάς, στις προεκτάσεις των προσπαθειών του Νικολάου Κουτούζη (1741-1813 )για ψυχογραφική διείσδυση, γίνεται ο εισηγητής της ψυχολογικής προσωπογραφίας στην Ελλάδα, ενώ η απόδοση του όγκου του μήλου με βάση το χρώμα αποκαλύπτει τα διδάγματα του Παρισιού, όπου ο ζωγράφος έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του.