Συλλογή: Συλλογή εκκλησιαστικής τέχνης Μ.Σ.&Ε.Ζ.
Αριθμός Αντικειμένου: Μ.Σ.1992.7.195
Είδος αντικειμένου: Λειψανοθήκη σε φορητή εικόνα
Κατηγορία: Eκκλησιαστική Tέχνη
Τίτλος: Η κοίμηση του Αγίου Διονυσίου
Δημιουργός: Άγνωστος
Χρονολογία: αρχές 18ου αι

Διαστάσεις:
λειψανοθήκης 26 x 19,5 x 2,15 εκ.
θήκης: 9 x 9 εκ.
χρυσωμένου πλαισίου: 42 x 31 x 7 εκ.

Υλικό: Λάδι πάνω σε ξύλο με προετοιμασία και γυαλί στην εμπρόσθια θήκη που φέρει μέσα το άμφιο.

Περιγραφή: Η λειψανοθήκη, που έχει σχήμα οβάλ, απεικονίζει την Κοίμηση του Αγίου Διονυσίου. Στο κάτω μέρος είναι ενσωματωμένη θήκη ρομβοειδούς σχήματος μέσα στην οποία φυλάσσεται τμήμα από άμφιο διακοσμημένο με σταυρό. Πρόκειται για το φελόνιο του Αγίου Διονυσίου και φέρει την ίδια μορφή με το φελόνιο που έχει ζωγραφιστεί και στις δύο απεικονίσεις του Αγίου πάνω στη λειψανοθήκη.
Πάνω από τη θήκη εικονίζεται ο Άγιος ξαπλωμένος στη νεκρική του κλίνη. Φέρει αρχιερατική ενδυμασία: λευκό χιτώνα, πολυσταύριο φελόνιο, λευκό με κόκκινους σταυρούς ωμοφόριο, ανοιχτό καφέ επιγονάτιο. Σε όλα τα άμφια είναι εμφανείς χρυσοκοντυλιές. Η κεφαλή του, τοποθετημένη στα δεξιά ως προς το θεατή, ακουμπά σε κόκκινο μαξιλάρι. Ο Άγιος κρατά με τα δύο του χέρια Ευαγγέλιο. Στα πόδια του μία αναμμένη λαμπάδα. Εκατέρωθεν της κλίνης, η οποία διακοσμείται με πορφυρό ύφασμα που φτάνει μέχρι το έδαφος, δύο φτερωτοί άγγελοι και δύο κηροστάτες.
Πίσω από τη νεκρική κλίνη εικονίζεται κατ΄ ενώπιον μέχρι την οσφύ, η μορφή του Αγίου με την αρχιερατική του στολή. Ευλογεί με το δεξί και κρατά με το αριστερό κλειστό Ευαγγέλιο. Φέρει στικτό φωτοστέφανο και στο πάνω μέρος διακρίνονται ίχνη από δύο καρφιά, τα οποία στήριζαν πολύτιμο μεταλλικό στέμμα. Εκατέρωθεν της κεφαλής του αγίου πάνω στο χρυσό φόντο με κόκκινο χρώμα η επιγραφή: Ο ΑΓΙΟC = ΔΙΟΝΙCIOC και πιο κάτω: ΛΙΨΑΝΟÎ=ΔΙΟΝΙCIOU. Στο πίσω μέρος της εικόνας, σε δύο ομάδες, με μολύβι, επτά ισοσκελείς σταυροί.

Ιστορικά Στοιχεία: Το ύφασμα στη λειψανοθήκη προέρχεται από το φελόνιο με το οποίο είχε ταφεί ο Άγιος ή από το φελόνιο που φορούσε το Άγιο Λείψανο όταν έγινε η μετακομιδή του στη Ζάκυνθο.

Τρόπος Απόκτησης: Αγοράστηκε το 1992 αντί ποσού 800.000 δραχμών από έμπορο των Αθηνών, από Ζακυνθινό που ζήτησε να διατηρηθεί η ανωνυμία του και δωρίθηκε στο Μουσείο.

Χρονολογία Απόκτησης: 1992
Κατάσταση: Στη λειψανοθήκη έχει γίνει στεγνός καθαρισμός. Προτείνεται ελαφρύς καθαρισμός, αισθητική αποκατάσταση, βερνίκι ( από το δελτίο συντήρησης).
Παρατηρήσεις: Στο Πρακτικό υπ΄αριθ.2/13.2.1994 του Διοικητικού Συμβουλίου του Μουσείο πληροφορούμαστε για την κατασκευή επίχρυσης ξυλόγλυπτης θήκης από τον τεχνίτη Σπ. Πανταζή αντί 95.000 δρχ.

Βιβλιογραφία: Εφημερίδα «Πρόοδος», φύλλα 538/1983: 8-10-1992, 539/1984: 23-10-1992